خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: استان کرمانشاه با پیشینه‌ای دیرینه در فرهنگ، تمدن و مهمان‌نوازی، در سال‌های اخیر بارها به‌عنوان نماد فرهنگی غرب کشور و حتی پایتخت فرهنگی آسیا معرفی شده است. این جایگاه ویژه، مسئولیت‌های اجتماعی و فرهنگی سنگینی را بر دوش مدیران، نهادها و مردم این استان قرار داده تا چهره‌ای درخور و شایسته از کرمانشاه به نمایش گذاشته شود؛ اما در دل همین شهر تاریخی و فرهنگی، معضلی به‌ظاهر ساده و پیش‌پا افتاده، در حال گسترش است که نه‌تنها سیمای شهری را خدشه‌دار کرده بلکه تهدیدی جدی علیه سلامت عمومی و بهداشت جامعه به‌شمار می‌رود: کشتار غیرمجاز دام در معابر و حاشیه‌های شهری.
این پدیده نگران‌کننده که در روزهای پایانی سال و ایام تعطیلات نوروزی به اوج خود می‌رسد، متأسفانه هر سال در گوشه و کنار شهر تکرار می‌شود. برخی افراد سودجو با راه‌اندازی مراکز غیرمجاز ذبح دام، بدون هیچ‌گونه نظارت بهداشتی، گوشت‌هایی را وارد چرخه مصرف می‌کنند که منشأ و وضعیت سلامت آن کاملاً نامشخص است. در حالی که مردم ممکن است به‌دلیل قیمت پایین‌تر این گوشت‌ها فریب بخورند، اما باید بدانند که هزینه واقعی این اقدام، سلامت آنان و خانواده‌شان است. ابتلاء به بیماری‌های مشترک بین انسان و دام، از جمله تب مالت، تب کریمه کنگو، کیست هیداتیک، بیماری‌های انگلی روده‌ای و حتی مسمومیت‌های حاد گوارشی تنها بخشی از خطراتی است که مصرف این گوشت‌های آلوده به همراه دارد.
نکته نگران‌کننده‌تر آن است که بسیاری از مردم از ابعاد پنهان این خطرات آگاه نیستند. تصورات غلطی چون «گوشت تازه‌تر بهتر است» یا «ذبح در برابر دیدگان مشتری تضمینی برای سلامت دام است» باعث شده تا برخی شهروندان، ناخواسته در دام این فروشندگان غیرمجاز گرفتار شوند. این در حالی است که فرآیند نظارتی ذبح صنعتی، شامل معاینات پیش و پس از کشتار، نگهداری در دمای کنترل‌شده برای از بین بردن میکروب‌ها، و رعایت اصول دقیق بهداشتی، تنها در کشتارگاه‌های مجاز انجام می‌پذیرد و هیچ‌کدام از این موارد در ذبح‌های خیابانی رعایت نمی‌شود.
همچنین آثار روانی ناشی از مشاهده صحنه‌های دلخراش ذبح دام در سطح معابر شهری، به‌ویژه بر روی کودکان، قابل انکار نیست. کودکی که شاهد جان دادن حیوانی در کوچه و خیابان است، ممکن است دچار آسیب‌های روانی بلندمدت شود که اثرات آن تا سال‌ها باقی بماند. این صحنه‌ها نه‌تنها با فرهنگ شهری و فضای اجتماعی سالم همخوانی ندارد، بلکه با تصویر کرمانشاه به‌عنوان شهری فرهنگی و گردشگرپذیر در تضاد کامل قرار دارد.
از سوی دیگر، عرضه گوشت‌های آلوده در کنار خیابان‌ها، آن‌هم در نایلون‌های آویزان به میله‌ها در شرایط نامناسب دمایی، آن‌چنان ریسک فساد میکروبی و شیوع بیماری‌ها را بالا می‌برد که حتی تصور آن نیز هراس‌انگیز است. این موضوع به‌ویژه در فصل بهار که هوا رو به گرمی می‌رود، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و احتمال بروز بیماری‌های واگیردار در آن افزایش چشمگیری دارد.
این بحران، تنها یک چالش بهداشتی نیست؛ بلکه موضوعی چندبُعدی است که ریشه در مسائل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و قانونی دارد. نبود آگاهی کافی در بین مردم، ضعف نظارت میدانی، سودجویی عده‌ای معدود، و بعضاً نبود برخورد قاطعانه با متخلفان، باعث شده تا این چرخه بیمار همچنان تداوم یابد. در حالی که قانون به‌روشنی تکلیف دستگاه‌های مسئول را مشخص کرده است، اما به‌نظر می‌رسد هماهنگی و عزم جدی میان نهادهایی چون شهرداری، سازمان دامپزشکی، نیروی انتظامی، مرکز بهداشت و دستگاه قضائی، همچنان نیازمند تقویت است.
در این گزارش به بررسی ابعاد مختلف این پدیده خطرناک، پیامدهای آن، نقش دستگاه‌های مسئول، و راهکارهای مقابله با آن خواهیم پرداخت. نگاهی دقیق به این پدیده نه‌تنها ضرورتی بهداشتی و اجتماعی است، بلکه گامی است در جهت حفظ چهره فرهنگی کرمانشاه، حراست از سلامت مردم و جلوگیری از تبدیل شدن این معضل به یک بحران فراگیر.
مجبور به خرید گوشت از مراکز غیرمجاز به دلیل اختلاف قیمت با بازار رسمی هستم
یکی از شهروندان کرمانشاهی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در حال حاضر، قیمت گوشت در بازار رسمی بسیار بالا رفته و بسیاری از خانواده‌ها از خرید آن ناتوان شده‌اند. به‌طور خاص، قیمت گوشت قرمز در بازار رسمی به حدی افزایش یافته که توان خرید آن برای من و خانواده‌ام وجود ندارد.
این شهروند افزود: با وجود این شرایط، بسیاری از افراد به خرید گوشت از مراکز غیرمجاز روی آورده‌اند. مراکزی که به فروش گوشت با قیمت‌های کمتر مشغول هستند، اگرچه کیفیت آن‌ها قابل مقایسه با گوشت‌های مراکز مجاز نیست، اما در نهایت مجبوریم برای تأمین نیاز خود به این مراکز مراجعه کنیم.
وی ادامه داد: گرچه می‌دانم خرید از این مراکز ریسک‌های بهداشتی و قانونی دارد، اما برای یک خانواده با شرایط اقتصادی دشوار، راهی جز خرید از این مراکز باقی نمی‌ماند. در واقع، اگر بخواهیم از بازار رسمی گوشت بخریم، دیگر قادر به تأمین سایر نیازهای ضروری زندگی نیستیم.
این شهروند کرمانشاهی ضمن انتقاد از عدم نظارت کافی بر بازار و افزایش بی‌رویه قیمت‌ها، تأکید کرد: مقامات باید برای رفع این مشکل تدابیری اتخاذ کنند. در غیر این صورت، تعداد بیشتری از افراد به سمت خرید از فروشندگان غیرمجاز خواهند رفت که این مسئله نه تنها به ضرر سلامت جامعه است، بلکه می‌تواند بر روی معیشت خانوارها نیز تأثیرات منفی بیشتری بگذارد.
وی در پایان بیان کرد: ما خواهان رسیدگی فوری به این وضعیت و ایجاد تعادل در قیمت‌ها هستیم تا مردم از فشار اقتصادی که بر دوش آن‌ها قرار گرفته رهایی یابند.
خطر تب مالت و تب کریمه در کمین مردم
حسین بیگلری رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به جایگاه فرهنگی و اجتماعی کشور و استان کرمانشاه در سطح ملی و بین‌المللی اظهار کرد: وقتی صحبت از پایتخت فرهنگی آسیا به میان می‌آید، زیبنده نیست که در گوشه و کنار شهر شاهد صحنه‌هایی همچون سر بریدن دام، دست و پا زدن حیوان، ریختن خون در معابر عمومی و ذبح‌های غیر مجاز باشیم.
بیگلری ادامه داد: این رفتارها برای دستیابی به گوشتی که نهایتاً با قیمتی ارزان‌تر در حدود ۵۰ هزار تومان عرضه می‌شود، سلامت افراد جامعه را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد، چرا که هیچ‌گونه نظارتی بر سلامت دام‌های ذبح‌شده وجود ندارد، به‌ویژه در فصل بهار که با افزایش دما، خطر فساد میکروبی در گوشت‌ها بیشتر می‌شود.
وی تصریح کرد: بیماری‌هایی مانند تب مالت، تب کریمه کنگو، و انواع بیماری‌های انگلی نظیر کیست هیداتید از بیماری‌های مشترک بین دام و انسان هستند که می‌توانند از طریق ذبح غیر بهداشتی به راحتی منتقل شوند. به‌طور خاص، تب مالت که به «بیماری هزار چهره» معروف است، می‌تواند فرد را برای تمام عمر درگیر کرده و حتی موجب ناتوانی و افسردگی شود. همچنین تب کریمه کنگو با قابلیت انتقال بین انسانی و حتی پس از مرگ بیمار، می‌تواند با رعب و وحشت گسترده‌ای همراه باشد.
بیگلری با تأکید بر اینکه این نوع رفتارها اثرات روانی شدید و مخربی بر کودکان و خانواده‌ها نیز دارد، خاطرنشان کرد: دیدن صحنه جان دادن حیوانات در خیابان برای کودکان می‌تواند آسیب‌های عاطفی و روحی پایداری ایجاد کند.
وی افزود: سال‌هاست که این مسئله در برخی از نقاط استان تکرار می‌شود و اگرچه برخوردهایی مقطعی انجام شده، اما به دلیل سود بالای این فعالیت‌ها، افراد سودجو دوباره به آن روی می‌آورند.
متولی برخورد با کشتار غیرمجاز کیست؟
وی تاکید کرد: سازمان دامپزشکی، شهرداری‌ها، نیروی انتظامی، مرکز بهداشت و دادستانی باید در قالب تیم‌های مشترک، با اقتدار و حمایت قضائی به این موضوع ورود جدی‌تری داشته باشند.
رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه ادامه داد: گوشت‌هایی که به صورت قانونی از کشتارگاه‌های مجاز تهیه می‌شوند، حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت در دمای استاندارد بین صفر تا چهار درجه نگهداری شده و طی این مدت فرآیندهایی انجام می‌شود که بسیاری از میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا از بین می‌روند. اما در گوشت‌هایی که به شکل غیربهداشتی و غیرمجاز تهیه می‌شوند، نه تنها چنین فرآیندی طی نمی‌شود، بلکه احتمال وجود میکروب‌ها و انگل‌ها در آن بسیار بالا است.
وی با اشاره به صحنه‌هایی از گوشت‌های آویزان شده در نایلون در کنار خیابان یا خودروهایی که مرغ و ماهی زنده عرضه می‌کنند، گفت: این نوع عرضه نه تنها غیر بهداشتی است، بلکه مصداق تهدید علیه سلامت عمومی محسوب می‌شود. بسیاری از افراد بدون آگاهی، این گوشت‌ها را خریداری کرده و در نهایت خود و خانواده‌شان را با بیماری‌هایی چون زخم معده، عفونت‌های گوارشی، اسهال، استفراغ، بیماری‌های انگلی، تب مالت و دیگر بیماری‌های خطرناک مواجه می‌کنند.
بیگلری هشدار داد: برخی خانواده‌ها حتی جگر گوسفند ذبح‌شده را بلافاصله به فرزندان خود می‌دهند تا مصرف کنند، در حالی که این رفتار یکی از سریع‌ترین روش‌ها برای انتقال بیماری است. حتی مرغ زنده نیز در زمره این تهدیدها قرار می‌گیرد، چرا که می‌تواند ناقل آنفلوآنزای پرندگان باشد؛ به خصوص در فصل مهاجرت پرندگان که از استان عبور می‌کنند.
وی همچنین با اشاره به عرضه ماهی به شکل غیرمجاز در برخی نقاط شهر افزود: گرچه ماهی نسبت به دام و مرغ تهدید کمتری دارد، اما همچنان تحت نظارت سازمان شیلات و محیط زیست باید باشد و عرضه غیرمجاز آن نیز قابل قبول نیست.
ارتقا ی آگاهی عمومی یکی از مهم‌ترین راهکارها برای مقابله با کشتار غیرمجاز
وی تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین راهکارها برای مقابله با این پدیده، ارتقا آگاهی عمومی است. مردم باید بدانند که خرید گوشت ارزان از منابع غیرمجاز نه تنها به سلامت آن‌ها آسیب می‌زند، بلکه هزینه‌های درمانی سنگینی به خانواده‌ها تحمیل می‌کند.
بیگلری گفت: دستگاه‌های اجرایی موظف‌اند به استناد قانون تهدید علیه سلامت عمومی، با متخلفان به‌شدت برخورد کرده و نگذارند سودجویانی که با جان مردم بازی می‌کنند، همچنان به فعالیت‌های غیرقانونی خود ادامه دهند. همچنین مردم نیز با تغییر نگرش فرهنگی خود، نقش مهمی در پایان دادن به این زنجیره تهدید دارند.
رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، در خصوص نظارت بر خرید و فروش آنلاین گوشت در استان کرمانشاه گفت: متأسفانه بسیاری از خرید و فروش‌های آنلاین گوشت بدون نظارت دقیق انجام می‌شود. ما تاکید داریم که خرید و فروش گوشت تنها باید از مراکز مجاز و معتبر که تحت نظارت سازمان دامپزشکی یا مرکز بهداشت قرار دارند، صورت گیرد. برای این منظور تیم‌های مشترک نظارتی از سازمان‌های مختلف از جمله دامپزشکی و بهداشت به همراه فرمانداری‌ها تشکیل شده‌اند که به طور مستمر از اماکن مختلف بازدید کرده و بررسی می‌کنند که آیا مجوزهای بهداشتی لازم برای فروش گوشت وجود دارد یا خیر.
دریافت گزارش کشتارغیرمجاز دام
وی همچنین افزود: در صورت مشاهده تخلف در زمینه ذبح غیر بهداشتی یا کشتار غیرمجاز دام، شهروندان استان کرمانشاه می‌توانند از طریق دو سامانه رایگان ۱۵۱۲ دامپزشکی کشور و ۱۹۰ بهداشت کشور، گزارش‌های خود را ثبت کنند. این دو سامانه آماده دریافت گزارشات مردمی در خصوص تهدیدات سلامت عمومی و پیگیری موارد تخلف هستند.
بیگلری در پاسخ به سوالی در خصوص ویژگی‌های گوشت سالم و بهداشتی توضیح داد: گوشت‌هایی که به صورت قانونی و بهداشتی عرضه می‌شوند، باید تحت نظارت دامپزشکی قرار گیرند. دامپزشکان با انجام آزمایش‌های مختلف مانند نمونه‌گیری از دام‌ها، بیماری‌هایی چون تب کریمه کنگو و تب مال را تشخیص می‌دهند. به این ترتیب، فروش گوشت‌های مشکوک به بیماری بدون تأیید دامپزشک، خطرات جدی برای سلامت جامعه دارد.
رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی استان کرمانشاه در پایان خاطرنشان کرد: گوشت‌های وارداتی که به صورت قانونی از مبادی رسمی وارد کشور می‌شوند، پس از طی مراحل نمونه‌گیری بهداشتی در گمرک، مجوزهای لازم را دریافت کرده و در مراکز مجاز به فروش می‌رسند. این فرآیند باعث تضمین سلامت گوشت‌هایی می‌شود که به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد.
وی همچنین از شهروندان خواست که در صورت مشاهده هرگونه تخلف بهداشتی، سریعاً از طریق سامانه‌های مربوطه اطلاع‌رسانی کنند تا اقدامات لازم برای حفظ سلامت عمومی صورت گیرد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0